zondag 12 oktober 2014

Een nieuwe leugen, yes we can!

Ik zal mezelf even voorstellen, ik ben Nick Hoogzaad. Ik rap als Sluwe Voszz. Ik stem met links, ik schrijf met rechts, maar typ met twee handen. En ik ben blank, zoals mijn achternaam al doet vermoeden. Mijn achternaam is van de ene generatie op de andere generatie doorgegeven, maar gaandeweg toch iets aangepast. Hierdoor heet ik nu dus Hoogzaad en geen Hoochsaet. Wellicht dat ik verandering daarom niet als een bedreiging zie, maar dat kan ook kromme redenatie zijn. En krom redeneren is tegenwoordig meer traditie dan tradities, dus wat kan mij het bommen.

Ik heb zojuist op het almachtige Facebook een bericht gelezen van AH Bouwens Supermarkten. Een franchiser die 2 Albert Heijn filialen bezit, 1 in Spaarndam en in 1 in Haarlem-Noord. Het bericht bevatte de boodschap dat de supermarkten het beleid van het Albert Heijn hoofdkantoor niet zullen volgen en gewoon Zwarte Pieten in hun winkelbeeld zullen opnemen, met de woorden: Echter in onze winkels is door het management besloten wel gewoon de traditie voort te zetten zoals deze al jaren, en bij ieder van ons van kinds af aan bekend is. Hierna gevolgd door: Wij respecteren alle meningen laat dat voorop staan, maar in onze beide winkels doen wij gewoon mee met het feest der feesten voor alle kinderen en gezinnen.

Deze woorden doen mij iets. Ik voel hier iets bij. Ik overweeg dan ook een reactie te plaatsen onder het bericht en zie dat ik niet de enige ben die op dat punt heeft gestaan. Enigszins nieuwsgierig lees ik de reacties.

Een greep uit de reacties die me opvallen als ik nog steeds overweeg mijn reactie te plaatsen:
  • Zo is,dat onze tradities horen bij Nederland wie dat niet zo vind ga lekker ergens anders heen dan
  • Helemaal TOP traditie moeten ze vanaf blijven!!!!
  • Prima, de hele lol van het Sinterklaasfeest gaat eraan anders. Dat gezeur moet naar eens stoppen.
  • Sint en Zwarte Piet hoort bij Nederland zoals klompen,kaas en tulpen!Daar moet iedereen van afblijven dus en anders weet je waar de uitgang is;-)!!!
  • Helemaal top!!!! Dat gezeik over die zwarte pieten moet echt eens stoppen. Iedereen die weet dat deze eeuwen lange traditie niets met rascisme me te maken heeft. En als die ene persoon er echt op tegen is gaat ie maar ergens wonen waar dit fantastische kinderfeest niet gevierd word!!!

Ik weet nu niet meer waar ik op moet reageren. De reacties overweldigen me en mijn initiële woede over het bericht van AH Bouwens Supermarkten maakt plaats voor een gevoel van schaamte, vertwijfeling en moedeloosheid. Tegelijk springen er vergelijkingen in mijn hoofd:

Echter in de filialen van AH Rusland is door het management besloten wel gewoon de potenrammerstraditie voort te zetten zoals deze al jaren, en bij ieder van ons van kinds af aan bekend is. Wij respecteren alle meningen laat dat voorop staan, maar in onze winkels doen wij gewoon mee met het feest der feesten voor alle kinderen en gezinnen.
Reacties:
  • Zo is,dat onze tradities horen bij Rusland wie dat niet zo vind ga lekker ergens anders heen dan
  • Helemaal TOP traditie moeten ze vanaf blijven!!!!
  • Prima, de hele lol van het potenrammersfeest gaat eraan anders. Dat gezeur moet naar eens stoppen.
  • Potenrammen hoort bij Rusland zoals vodka,vodka en vodka!Daar moet iedereen van afblijven dus en anders weet je waar de uitgang is;-)!!!
  • Helemaal top!!!! Dat gezeik over die homo’s moet echt eens stoppen. Iedereen die weet dat deze eeuwen lange traditie niets met rascisme me te maken heeft. En als die ene persoon er echt op tegen is gaat ie maar ergens wonen waar dit fantastische kinderfeest niet gevierd word!!!

Echter in de filialen van AH Somalië is door het management besloten wel gewoon de vrouwenbesnijdenis voort te zetten zoals deze al jaren, en bij ieder van ons van kinds af aan bekend is. Wij respecteren alle meningen laat dat voorop staan, maar in onze winkels doen wij gewoon mee met het feest der feesten voor alle kinderen en gezinnen.
Reacties:
  • Zo is,dat onze tradities horen bij Somalië wie dat niet zo vind ga lekker ergens anders heen dan
  • Helemaal TOP traditie moeten ze vanaf blijven!!!!
  • Prima, de hele lol van het vrouwenbesnijdenisfeest gaat eraan anders. Dat gezeur moet naar eens stoppen.
  • Vrouwenbesnijdenis hoort bij Somalië zoals honger,oorlog en cairns!Daar moet iedereen van afblijven dus en anders weet je waar de uitgang is;-)!!!
  • Helemaal top!!!! Dat gezeik over die wijven moet echt eens stoppen. Iedereen die weet dat deze eeuwen lange traditie niets met rascisme me te maken heeft. En als die ene persoon er echt op tegen is gaat ie maar ergens wonen waar dit fantastische kinderfeest niet gevierd word!!!

Ik heb 9 jaar bij Albert Heijn gewerkt, dit combineerde ik door de jaren heen met school, studie en mijn poging van rap te kunnen eten. Je zou kunnen zeggen dat ik nog steeds een beetje “blauw bloed” heb. Dit blauwe bloed begon weer wat sneller te stromen toen Albert Heijn begin deze week bekend maakte hun visie op Zwarte Piet in het winkelbeeld iets aan te zullen passen. Er ontstond direct een gevoel van trots, opluchting en oprechte blijheid. Mijn Albert Heijn neemt het voortouw, change is gonna come.

Met plaatsvervangende schaamte zag ik vervolgens #boycotAH trending worden en de kromme redenaties zegevieren. Niet lang na #boycotAH komt AH Bouwens Supermarkten met een principiële mededeling; bij ons gewoon het feest. Ik snap dat natuurlijk ook wel, want het Sinterklaasfeest is er maar met 1 reden; de economie. Wij moeten kopen en consumeren en omzet veilig stellen, omzet genereert banen en daar kunnen we weer van eten. Allemaal heel logisch, maar natuurlijk ook zeer laf.

De eerste afbeelding van een donkere knecht is gepubliceerd in 1850. Dat is 13 jaar voordat Nederland als laatste land op aarde de slavernij afschafte. De afbeelding komt uit een boekje van Jan Schenkman die het verhaal in het boek (vanzelfsprekend) heeft bedacht. Net als hij bedacht heeft dat Sinterklaas uit Spanje komt en per stoomboot naar Nederland afreist. En dat was een verandering ten opzichte van hoe Sinterklaas daarvoor werd beleefd. Een traditie aangepast.

Er zijn trouwens wel meer tradities aangepast:
  • Koninginnedag heet nu Koningsdag en vindt niet meer plaats op 30 april, maar op 27 april.
  • Sint-Maarten was ooit een feest voor de armen, nu voor kinderen.
  • Het oer-Hollandse boerenkool gerecht wordt steeds vaker met sambal bereid.

En ook binnen het Sinterklaasfeest zijn zaken aangepast:
  • De roe is afgeschaft.
  • Kinderen worden niet meer bang gemaakt met de mogelijkheid in de zak meegenomen te worden naar Spanje.
  • Het uiterlijk van Zwarte Piet is al enigszins aangepast.

En toch moeten “ze” van onze tradities afblijven. En moet “iedereen” die een alternatieve Zwarte Piet graag ziet komen, het land verlaten. En moeten “we” stoppen met dat gezeur.

En ik heb niet alle wijsheid in pacht en er zullen argumenten beter zijn dan de mijne, maar een paar dingen staan vast:
  • Niemand weet waar Zwarte Piet precies vandaan komt. Het kan een niet-racistische oorsprong hebben, maar ook een wel-racistische oorsprong. De schrijver van het boekje, waarin Zwarte Piet voor het eerst zichtbaar was, heeft dit nooit aangegeven. Alle argumenten van voor- of tegenstanders die hierop gestoeld zijn, kunnen de deur uit.
  • Sinterklaas is in de loop der jaren aangepast, dus het argument dat de traditie altijd hetzelfde is gebleven, gaat niet op. Ook niet voor de tegenstanders; er zijn absoluut dingen veranderd.
  • De disussie over Zwarte Piet is niet nieuw, al in 1987 probeert Gerda Havertong in Sesamstraat aan Pino uit te leggen dat Zwarte Piet voor zwarte mensen niet altijd leuk is en zelfs vanaf de jaren zestig zijn er al bezwaren. In de jaren negentig was er al een actiecomité met de naam “Zwarte Piet = Zwart Verdriet”.

Ik ben opgegroeid met Zwarte Piet. Ik stak mijn handjes uit als ik snoep kon vangen en zong liedjes waarin hij voorkwam. Ik geloofde erin. Ik geloofde dat Zwarte Pieten door de schoorsteen kwamen en ik geloofde zelfs dat Zwarte Piet door een klein kachelpijpje kon komen, als ik mijn schoen zette tijdens een logeerpartijtje bij mijn opa en oma zonder open haard. Ik geloofde alles. En ik heb me nog nooit zo verraden gevoeld als op het moment dat me verteld werd dat alles een leugen was. Ik heb het mijn ouders wel vergeven inmiddels.

Maar als ik opgegroeid zou zijn, met een Piet die zwarte roetvegen in zijn gezicht heeft, zou ik dat ook geloofd hebben. Ik zou het ook geloofd hebben als er een Rode Piet was, die rood is geworden door het rode pakpapier van de kado’s. De leugens van volwassenen gaan er bij kinderen in als chocoladeletters. Het argument “het is een feest voor kinderen” kan dus niet opgaan, wij volwassenen beslissen immers wat kinderen moeten geloven.

Het enige dat dan overblijft, is het gevoel van mensen. Een deel van de inwoners van Nederland ervaart Zwarte Piet als een belediging en als vervelend. Wie zijn wij dan als ander deel van Nederland om dat niet serieus te nemen en overheen te walsen met een bulldozer van traditie? Een traditie die al broos is door eerdere aanpassingen. Dat begrijp ik dus niet.

Als mijn buurman aangeeft dat hij last heeft van mijn muziek, zet ik mijn koptelefoon op. Als ik een verjaardagsfeest geef, stop ik een briefje in de bus bij de buren ter informatie. Als iemand achter mij bij de kassa van de supermarkt slechts 1 product heeft, bied ik hem een plek voor mij in de rij aan. Als een persoon aangeeft dat hij niet meer gebeld wil worden voor telefonische verkoop, schrijf ik hem in bij het Bel Me Niet Register. Als een scheidsrechter vindt dat ik hem niet voor klootzak moet uitmaken, bijt ik na een foute beslissing op mijn lip. Maar als een significant deel van Nederland Zwarte Piet als vervelend ervaart, zijn we niet meer zo sociaal. Dat begrijp ik dus niet.

In Nederland organiseren we gaypride, steken we onze vinger op tegen Rusland, bestrijden we vrouwenbesnijdenis, strijden we voor de rechten van de mens, morgen we een jointje roken, kunnen we een hoer bezoeken die op haar beurt lid is van een vakbond, kunnen we demonstreren, mogen we met een petje op naar werk komen, vinden we hoofddoekjes helemaal geen probleem en respecteren we elkaar. Maar uitgerekend in Nederland zijn we niet bereid een kleine aanpassing door te voeren in het uiterlijk en de benaming van de Zwarte Piet. Zelfs niet wanneer een VN-werkgroep aangeeft dat de figuur van Zwarte Piet een uiting van racisme is, die bestreden moet worden via het onderwijs.

Want als er 1 ding zeker is, dan is het wel dat andere landen de vinger naar ons opsteken, zoals wij naar Rusland met betrekking tot de homo-politiek. Het is natuurlijk ook gek en heel gênant als je Premier Rutte hoort zeggen dat Black Pete black is en dat hij dat niet kan veranderen. Zo heet hij nu eenmaal. En dat zijn vrienden op de Nederlandse Antillen heel blij zijn als ze Sinterklaas vieren omdat ze hun gezicht niet hoeven te schminken. En als hijzelf Black Pete moet spelen dat hij dan dagen bezig is om de verf van zijn gezicht te krijgen? Hij moet toch direct op zijn knietjes gebeden hebben dat Barack Obama dit antwoord nooit te horen zou krijgen?

Wijzen naar anderen is natuurlijk ook makkelijker dan je eigen problemen aanvaarden en opruimen. Dat werkt zo in het bedrijfsleven en dat werkt ook zo op het voetbalveld. Het ligt namelijk aan de tijd die ik kreeg voor de opdracht en het ligt aan het hobbelige veld. Het ligt in ieder geval niet aan mij. Verandering is noodzakelijk om vooruitgang te realiseren. Laten we dit veranderen, wellicht nog iets leuker maken en onze kinderen een nieuwe leugen leveren. Yes we can!